Aυτή η ανάρτηση οφείλει πολλά στο υπέροχο βιβλίο του Malcom Shick του 2018 με τίτλο Where Corals Lie: A Natural and Cultural History (London, Reaction Books). Ο συγγραφέας εξετάζει διαχρονικά και σε παγκόσμια κλίμακα τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι έβλεπαν και χρησιμοποιούσαν τα κοράλλια. Παρέχει πολύτιμη και ποικίλη βιβλιογραφία και μερικές αρκετά απροσδόκητες εικόνες.
Πολλές ιστοσελίδες προσφέρουν πλήρεις και προσιτές περιγραφές και αναλύσεις του θέματος των κοραλλιών, της βιολογίας και της οικολογίας τους. Για παράδειγμα:
https://icriforum.org/about-coral-reefs/what-are-corals/
https://oceanservice.noaa.gov/education/tutorial_corals/coral01_intro.html
https://www.youtube.com/watch?v=ZiULxLLP32s
Τα κοράλλια έχουν μια πληθώρα μορφών, χρωμάτων και λειτουργιών. Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα κλειδιών και εγχειριδίων αναγνώρισης κοραλλιών που βοηθούν τους επιστήμονες, όσους εργάζονται στον χώρο της περιβαλλοντικής προστασίας και το ενδιαφερόμενο κοινό να τα ξεχωρίσουν. Αυτό το εγχειρίδιο αναγνώρισης για τα κοράλλια του Ινδικού Ωκεανού μπορείτε να το βρείτε δωρεάν στο διαδίκτυο: https://indooceanproject.org/wp-content/uploads/2020/08/Coral-Identification-Manual.pdf
Για την πολυπλοκότητα της ταξινομίας και της βιολογίας των κοραλλιών η παρακάτω ανασκόπηση είναι πολύ χρήσιμη: Fautin D. G. and R. W. Buddemeier , 2009. Coral, in Encyclopedia of Islands edited by R.G. Gillespie and D.A. Glague, University of California Press, Berkeley, 197-203. Το βιβλίο μπορεί να το βρει κανείς δωρεάν εδώ: https://archive.org/details/encyclopedia-of-islands
Για τις προκλήσεις της ταξινόμησης της ζωής, ιδιαίτερα της θαλάσσιας, στην αρχαιότητα και για την έννοια των «επαμφοτεριζόντωνν» πλασμάτων (που δεν ανήκουν στη μία ή στην άλλη κατηγορία αλλά και στις δύο) που συζητούνται σε αυτή την ανάρτηση σε σχέση με τα κοράλλια βλ. το ακόλουθο άρθρο: Carraro, N. (2019). Dualisers in Aristotle’s Biology. Apeiron, 52(2), 137-165.
Η ταύτιση συγκεκριμένων τύπων κοραλλιών στις γραπτές πηγές του παρελθόντος είναι δύσκολη. Η παρακάτω εργασία των Ελένης Βουλτσιάδου και Δημήτρη Βαφειάδη περιγράφει ένα τέτοιο εγχείρημα για τα θαλάσσια ασπόνδυλα (συμπεριλαμβανομένου ενός είδους κοραλλιού) που εμφανίζονται στα έργα του Αριστοτέλη. Voultsiadou, E. and Vafidis, D. 2007. Marine invertebrate diversity in Aristotle’s zoology. Contributions to Zoology 76 (2): 103-120.
Για την επιστημονική παράδοση και τις μεταφράσεις αρχαίων κειμένων στα αραβικά που ξεκίνησαν στην Αββασιδική Βαγδάτη βλέπετε το παρακάτω βιβλίο: Gutas D., Greek Thought, Arabic Culture: The Graeco-Arabic Translation Movement in Baghdad and Early Abbasid Society (New York: Routledge 1998).
Ένας καλός οδηγός στο θέμα της φύσης των κοραλλιών όπως παρουσιάζεται σε γεωγραφίες, κοσμογραφίες, λογοτεχνία των θαυμάτων, φυσική ιστορία και ιατρικά κείμενα του μεσαιωνικού ισλαμικού κόσμου βρίσκεται στο σχετικό λήμμα του επιστημονικού έργου αναφοράς Encyclopaedia of Islam: Albrecht Dietrich, “Mardjān,” Encyclopaedia of Islam New Edition Online (Leiden: Brill, 2012).
Για τα Ισλαμιστικά ζωολόγια δείτε τη μελέτη της Anna Contadini για τον εικονογραφημένο ζωολόγιο του 13ου αιώνα On the Usefulness of Animals, published as A World of Beasts: A Thirteenth-Century Arabic Book on Animals (Kitab Na’t al-Haywanat) in the Ibn Bakhtisu Tradition (Leiden: Brill 2012).
Για το 10ο βιβλίο των ταξιδιωτικών εντυπώσεων του Evliya, όπου παρέχει πολύτιμες και πρωτότυπες πληροφορίες για τον φυσικό κόσμο και την ανθρωπογεωγραφία του Νείλου και της Ερυθράς Θάλασσας βλέπε Robert Dankoff, Nuran Tezcan, and Michael Sheridan, eds., Ottoman Explorations of the Nile: Evliya Çelebi‘s “Matchless Pearl /These Reports of the Nile” Map and His Accounts of the Nile and the Horn of Africa in the Book of Travels (London: Ginkgo Press 2018).
Η πρώιμη σύγχρονη βιβλιογραφία τια τα κοράλλια είναι μεγάλη και συναρπαστική. Σ’ αυτή την ανάρτηση αναφερθήκαμε σε δύο αντιπροσωπευτικά έργα της εποχής:
Marsigli L. F. 1725. Histoire Physique de la Mer, Amsterdam. Το βιβλίο μπορεί να το διαβάσει κανείς on line εδώ.
Lacaze-Duthiers H. 1864. Histoire Naturelle du Corail, Paris. Το βιβλίο μπορεί να το διαβάσει κανείς on line εδώ.
Για την καταστροφική δύναμη των κοραλλιογενών υφάλων, έτσι όπως την βίωσαν και την κατανοούσαν οι ναυτικοί του 17ου και του 18ου αιώνα βλέπε το παρακάτω άρθρο: Lydon, J. (2018) “Visions of Disaster in the Unlucky Voyage of the Ship Batavia, 1647,”Itinerario, 42(3), 351–374.
Η εικόνα είναι μία σύνθεση από την Δ. Μυλωνά ενός Μεσογειακού κόκκινου κοραλιού που εκτίθεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης.